در مورد تفاوت بین اسپلیت و داکت اسپلیت می‌توان به شکل متفاوتی توضیح داد:
وقتی افراد در فرآیند انتخاب یک سیستم تهویه مطبوع اسپلیت قرار می‌گیرند، معمولاً با این پرسش مواجه می‌شوند که اسپلیت و داکت اسپلیت چگونه از یکدیگر متمایز می‌شوند؟
در زبان انگلیسی، واژه “split” به معنای تقسیم یا جدا شدن است و به درستی تلفظ می‌شود. اما در ایران، گاهی اوقات این واژه به اشتباه به عنوان “اسپیلت” تلفظ می‌شود. این تلفظ نادرست از آنجا مشتق می‌شود که اصطلاح “اسپلیت” از واژه‌ی انگلیسی گرفته شده و اشتباهاً به شکل فارسی‌تری تلفظ می‌شود.
در واقع، اگر به طور ساده کارکرد اسپلیت را توضیح دهیم، می‌توان گفت که این سیستم در فضاهای مختلف، بزرگ یا کوچک، مسئول تولید هوای سرد یا گرم است. اصطلاحاً، اسپلیت به عنوان یک سامانه تهویه مطبوع شناخته می‌شود که توانایی تنظیم دمای هوا را در فضاهای مختلف دارد.
نکته‌ای که در اینجا وجود دارد، این است که در ایران، اسپلیت به عنوان “کولر گازی” هم شناخته می‌شود، اما وظیفه‌ی اصلی آن تهویه مطبوع و خنک کردن فضاست. اگر یک سیستم اسپلیت قادر به تهیه هوای سرد برای تابستان باشد، برای اینکه در زمستان نیز توانایی گرمایش محیط را داشته باشد، نیاز به اجزای اضافی دارد. این اجزا شامل کمپرسور، شیر انبساط، کویل، فن و واحد کنترل هستند که به همراه واحد داخلی و خارجی سیستم داکت اسپلیت را تشکیل می‌دهند. به این ترتیب، این نوع اسپلیت قادر به تولید هوای گرم نیز می‌شود و در فصل زمستان محیط را گرم نگه می‌دارد.
کولر گازی و داکت اسپلیت به عنوان دو راهکار اساسی برای تهویه مطبوع در محیط‌های مسکونی و تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرند. این دو دستگاه در طرز کار اصولی خود تفاوت‌های معناداری دارند، اگرچه از یک سیکل تبرید تراکمی برای سرمایش و گرمایش استفاده می‌کنند.
در سیکل تبرید تراکمی، که مبتنی بر اصول فیزیکی و حرارتی است، گاز مبرد نقش کلیدی دارد. این گاز در دو دستگاه کولر گازی و داکت اسپلیت توسط کمپرسور فشرده شده و در کندانسور خنک می‌شود. سپس به شکل مایع به اواپراتور ارسال می‌شود و با عبور از یک شیر تغییر فشار، به شکل گاز تبخیر می‌شود. این فرایند سرمایش فضا را ایجاد می‌کند.
تفاوت اساسی میان کولر گازی و داکت اسپلیت در نحوه انتقال هوا برای سرمایش و گرمایش محیط وجود دارد. در کولر گازی، یونیت داخلی به صورت تکی و مستقل نصب می‌شود و به صورت مستقیم هوای خنک را به فضا منتقل می‌کند. اما در داکت اسپلیت، از یک شبکه داکت‌ها برای انتقال هوا به اتاق‌ها استفاده می‌شود، این به این دستگاه امکان می‌دهد تا هوای خنک یا گرم را به طور یکنواخت در تمامی اتاق‌ها توزیع کند.
از جمله موارد دیگر مقایسه کولر گازی با داکت اسپلیت می‌توان به تنظیم دما، صدای کارکرد دستگاه، فضای لازم برای نصب، ابعاد محیط مورد نیاز و همچنین شکل ظاهری یونیت داخلی اشاره کرد. این عوامل می‌توانند در انتخاب بین دو گزینه تاثیرگذار باشند و بسته به نیازهای فضایی و عملکردی، انتخاب مناسبی انجام شود.
در میان دستگاه‌های تهویه مطبوع، مقایسه ظرفیت کولر گازی و داکت اسپلیت به جزئیات مهمی در انتخاب مناسب بین این دو راهکار می‌انجامد. در ادامه به بررسی این تفاوت‌ها می‌پردازیم:
در دستگاه‌های کولر گازی و اسپلیت، اتصال یک اواپراتور (یونیت داخلی) به کندانسور (یونیت خارجی) امکان‌پذیر است. این نوع دستگاه تنها مختص یک اتاق یا سالن خاص است و به عبارتی از پنل داخلی کولر گازی یا اسپلیت، در یک محیط تنها می‌توان استفاده کرد. ظرفیت کولرهای گازی عموماً در محدوده 9000 (btu) تا 60000 (btu)، که معادل 5 تن تبرید می‌شود، متغیر است. در عمل، اغلب از ظرفیت‌های 2 و 3 تن تبرید (24000 و 36000 btu/hr) استفاده می‌شود.
داکت اسپلیت قابلیت سرمایش یا گرمایش چندین اتاق را به صورت همزمان فراهم می‌کند. این نوع دستگاه با ظرفیت‌های حداکثر 8 تن تبرید تولید می‌شود که در مناطقی با آب و هوای مشابه با تهران، حدوداً 200 مترمربع را پوشش می‌دهد. با توجه به ابعاد بزرگ یونیت داخلی، داکت اسپلیت‌ها معمولاً در ظرفیت‌های 2 تا 5 تن تبرید (24000 تا 60000 btu/hr) به کار گرفته می‌شوند. بهترین استفاده از داکت اسپلیت در واحدهایی با متراژ بیش از 120 مترمربع (یک واحد برای سالن و یک واحد برای اتاق‌ها) توصیه می‌شود.
در نتیجه، برای تفاوت ظرفیت کولر گازی و داکت اسپلیت، باید به متراژ فضای مورد نیاز و تعداد اتاق‌ها توجه داشته باشید. این نکته اولیه در تصمیم‌گیری برای انتخاب مناسب بین این دو گزینه بسیار حائز اهمیت است.
در دستگاه‌های کولر گازی، هنگام استفاده از قابلیت گرمایش، کمپرسور به صورت سیکل معکوس فعالیت می‌کند. این به این معناست که در این حالت، کمپرسور کولر گازی واحد داخلی به منظور تولید گرما در حال کار است. این فرآیند باعث ایجاد تفاوت چشمگیری در مصرف انرژی دستگاه نمی‌شود و از لحاظ مصرف انرژی، مشابه حالت سرمایش عمل می‌کند.
در دستگاه‌های داکت اسپلیت، سیستم گرمایش به طور معمول از آب گرم پکیج یا موتورخانه مرکزی تامین می‌شود. در این نوع دستگاه، کمپرسور نقشی در عملیات گرمایش ندارد و به عبارتی در فرآیند گرمایش داکت اسپلیت ها، کمپرسور غیرفعال است. به دلیل این عدم استفاده از کمپرسور، مصرف برق دستگاه داکت اسپلیت در حالت گرمایش بسیار کمتر از کولر گازی است.
بنابراین، داکت اسپلیت از نظر مصرف برق در حالت گرمایش به دلیل عدم فعالیت کمپرسور، بهترین کارایی را دارد و این امر می‌تواند در مصرف انرژی و هزینه‌های مرتبط با آن تاثیر مهمی داشته باشد.
دستگاه‌های کولر گازی یا اسپلیت از دو واحد خارجی و داخلی تشکیل شده‌اند. یونیت خارجی (کندانسور) در این دو نوع دستگاه تفاوتی با یکدیگر ندارد و مشابه هم هستند. اما در مورد یونیت داخلی (اواپراتور) تفاوت‌های اساسی وجود دارد. پنل داخلی کولر گازی معمولاً به روی دیوار نصب می‌شود و به طور مستقیم قابل مشاهده است. این موضوع باعث می‌شود که طراحی زیبایی برای پنل داخلی کولرهای گازی اهمیت ویژه‌ای داشته باشد که بهره‌برداران و تولیدکنندگان این دستگاه‌ها را به خود جلب کند.
به طور معمول، یونیت داخلی داکت اسپلیت بالای سقف کاذب نصب می‌شود و با استفاده از کانال‌های خاص، توانایی سرمایش یا گرمایش چندین اتاق را به طور جداگانه فراهم می‌کند. یونیت داخلی داکت اسپلیت به صورت توکار نصب می‌شود و تنها چیزی که به چشم می‌آید، دریچه‌های زیبا و شکیلی هستند که در سقف ورودی یا پاگردهای بین اتاق‌ها قرار می‌گیرند. این طراحی مخفی و زیبا در داکت اسپلیت‌ها به محیط زیبایی و آرامشی می‌انجامد.
برای تعیین تقریبی ظرفیت مورد نیاز برای کولر گازی و اسپلیت در شرایط آب و هوایی مشابه شهر تهران، می‌توانید از راهنمای زیر استفاده کنید:
طبقات وسط ساختمان: برای اتاق‌های در طبقات وسط ساختمان، به ازای هر متر مربع حدود 400 تا 600 BTU ظرفیت کولر نیاز است.
طبقات با پشت بام: در طبقاتی که بالای آن‌ها پشت بام قرار دارد و نور خورشید مستقیم بر سقف تابیده می‌شود، به ازای هر متر مربع زیربنا می‌توانید حدود 600 تا 800 BTU ظرفیت کولر را در نظر بگیرید.
به عنوان مثال:
با استفاده از این راهنما و جدول مربوطه، می‌توانید به تقریبی‌ترین ظرفیت مورد نیاز برای کولر گازی یا اسپلیت خود برسید.
برای محاسبه تقریبی ظرفیت داکت اسپلیت با در نظر گرفتن پارامترهایی مانند متراژ محیط، مساحت محیط و درصد رطوبت به عنوان پارامترهای جغرافیایی می‌توان به صورت زیر عمل کرد:
متراژ محیط: ابتدا متراژ محیط مورد نظر را تعیین کنید. به عنوان مثال، فرض کنید متراژ محیط 100 متر مربع باشد.
ضریب هوایی محل: در نظر داشته باشید که هر محل دارای ضریب هوایی خاصی است. به عنوان مثال، در شهر تهران، ضریب هوایی معمولاً در بازه 300 تا 500 (BTU/m^2) قرار دارد. اگر ضریب هوایی 400 (BTU/m^2) باشد، از این مقدار برای محاسبه استفاده کنید.
محاسبه ظرفیت: با ضرب متراژ محیط در ضریب هوایی، ظرفیت داکت اسپلیت را به دست می‌آورید. برای مثال، ظرفیت تقریبی داکت اسپلیت در این مثال: ظرفیت = متراژ × ضریب هوایی ظرفیت = 100 متر مربع × 400 BTU/m^2 = 40000 BTU
با این روش، می‌توانید به تقریبی‌ترین ظرفیت مورد نیاز برای داکت اسپلیت خود در شرایط محیطی خاص خود برسید. این محاسبه تنها به عنوان یک تخمین اولیه مفید است و بهتر است با مشاوره تخصصی از تولیدکنندگان یا تکنسین‌های متخصص مشورت کنید.
گروه فنی و مهندسی ایران دما، طراح و سازنده پروژه‌های لوکس ویلا و مجتمع‌های مسکونی، با بیش از ۱۵ سال تجربه در این صنعت، با ارائه راهکارهای نوین و خلاقانه در معماری و مهندسی ساختمان و با تکیه بر دانش فنی روز و بهره‌گیری از بهترین مصالح ساختمانی، پروژه‌هایی را خلق می‌کند که نه تنها از نظر زیبایی‌شناسی در سطح بالایی قرار دارند، بلکه با در نظر گرفتن اصول پایداری و هماهنگی با محیط طبیعی، تجربه‌ای دلنشین و آرامش‌بخش را برای ساکنین فراهم می‌آورند. توجه ویژه به جزئیات در طراحی، همراه با استفاده از فناوری‌های پیشرفته، این امکان را فراهم می‌آورد که هر پروژه به یک اثر هنری منحصر به فرد تبدیل شود که در آن آسایش، زیبایی و عملکرد به طرز هماهنگ با یکدیگر ترکیب شده‌اند.
2021© تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به شرکت ایران دما میباشد.
